- Het kabinet legt het uitgaansleven aan banden om de opmars van de Delta-variant van het coronavirus te stoppen.
- De beslissing komt twee weken nadat de meeste coronamaatregelen zijn losgelaten.
- Premier Rutte en zorgminister De Jonge vinden niet dat zij een verkeerde inschatting hebben gemaakt.
Twee weken na de grootschalige versoepelingen trapt het kabinet alweer op de rem. Vanaf zaterdag moet de horeca om middernacht sluiten en meerdaagse evenementen gaan tot en met 13 augustus niet door.
Oorzaak is de besmettelijke Delta-variant van het coronavirus. Die grijpt zoveel sneller om zich heen dan verwacht, dat “bijsturen” echt nodig is om erger te voorkomen, aldus demissionair premier Mark Rutte vrijdag tijdens een ingelaste persconferentie. Hij noemt dat “niet leuk, maar noodzakelijk” en spreekt van “voortschrijdend inzicht”.
Dat roept de logische vraag op: heeft het kabinet dit over zichzelf afgeroepen door te snel te veel maatregelen los te laten? Daar wilde Rutte vrijdag niks van weten. Hij vindt niet dat hem iets te verwijten valt.
Ook zorgminister Hugo de Jonge houdt staande dat de keuze om eind juni de meeste coronamaatregelen te laten varen op dat moment “logisch en verantwoord” was. Hij wijst erop dat het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames toen flink was gedaald, terwijl “razendsnel” mensen werden gevaccineerd.
Delta-variant gaat sneller rond dan de modellen voorspelden
De meeste versoepelingen zijn volgens De Jonge nog altijd verantwoord te noemen. Dat er nu toch weer moet worden ingegrepen, heeft volgens hem ook te maken met de besmettelijkere Delta-variant. Dat die sneller rond zou gaan was "ingecalculeerd", maar het gaat nog sneller dan de modellen hadden voorspeld.
Met name onder jongeren, die nog niet volledig gevaccineerd zijn, lopen de besmettingscijfers explosief op. Het RIVM meldde vrijdag bijna 7000 positieve tests. Dat is ruim zeven keer zo veel als een week geleden. Het gaat vooral om twintigers en veel mensen hebben het coronavirus opgelopen in de horeca. Daarom grijpt het kabinet in bij uitgaansgelegenheden.
De Jonge denkt daarnaast dat de boodschap van de vorige persconferentie - we zijn er bijna, maar nog niet helemaal - lang niet bij iedereen helemaal is aangekomen. "We zijn er bijna hebben we goed gehoord, maar het tweede stukje minder", aldus de bewindsman.
Komt de zomervakantie in gevaar door de oplopende besmettingen?
Tot een oplopende druk op de ziekenhuiszorg heeft de toename in het aantal positieve testen nog niet geleid. Maar het Outbreak Management Team heeft het kabinet in een spoedadvies geadviseerd wel in te grijpen, om te voorkomen dat dit in de komende weken alsnog gebeurt.
Door de snelle toename van besmettingen dreigt Nederland 'donkerrood' te kleuren op de Europese coronakaart waar de reisadviezen op worden gebaseerd. Mogelijk moeten Nederlandse reizigers dan eerst in quarantaine.
Angst dat de zomervakantie in het water valt heeft echter geen rol gespeeld, zegt Rutte. Maar de kleur van Nederland op de Europese coronakaart is volgens De Jonge wel "een extra stimulans".
Lees ook: Kwart van de verzekeraars keert niets uit als je naar een land gaat met code oranje
De maatregelen gaan zaterdagochtend om 06.00 uur in en blijven tot en met 13 augustus van kracht. Tegen die tijd wordt de situatie opnieuw bekeken. De verwachting is dat de vaccinatiegraad, ook bij jongeren, dan alweer een stuk verder is toegenomen.
Zekerheid dat de nu aangekondigde maatregelen voldoende zijn om het virus voldoende af te remmen, is er volgens Rutte niet. Hij benadrukt ook dat het kabinet steeds moet handelen "met de kennis van dat moment", en dat er nog altijd veel onzekerheden zijn. "Er is geen spoorboekje", aldus de premier.
Kamerleden verwijten Rutte en De Jonge gebrek aan zelfreflectie
Verschillende Kamerleden hebben op Twitter boos gereageerd op het in hun ogen gebrek aan zelfreflectie van demissionair premier Rutte en zorgminister De Jonge. Ze vinden dat de bewindspersonen tijdens hun verklaring anderen de schuld gaven van het sterk toegenomen aantal coronabesmettingen, zonder zich kritisch uit te laten over het eigen kabinetsbeleid.
GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld schrijft dat ze "kribbig" werd van de persconferentie. "Jongeren krijgen van alles de schuld, maar het was het kabinet zelf dat uitstraalde dat ALLES weer kan." Volgens haar heeft het kabinet kritiek vanuit de oppositie genegeerd. "En nu hebben anderen het weer gedaan."
Volgens SP'er Peter Kwint is het "de schuld van alles en iedereen. Maar een beetje zelfreflectie is te veel gevraagd voor dit kabinet." Attje Kuiken (PvdA) schampert op Twitter: "Wat lijkt me dat heerlijk. Iedereen altijd schuld maar nooit jijzelf."